منوچهر منطقی، معاون وزیر صنعت پیش از این وعده داده بود که واردات خودرو از شهریورماه آغاز شود و تأکید کرده بود: وزارت صنعت در این مرحله از واردات به‌دنبال خودروهای لوکس نیست و لذا خودروهایی اجازه ورود خواهند یافت که گروه بسیاری توان خرید آن را دارند.
حالا آنطور که از مفاد آیین‌نامه خودرو که همزمان با ابلاغ آن منتشر شده، برمی‌آید، وزارت صنعت به وعده خود برای واردات خودروهای ارزان‌قیمت عمل کرده است و انتظار می‌رود واردات خودروهای ارزان‌قیمت هم طبق زمان‌بندی اعلام‌شده از همین ماه آغاز شود.
قیمت خودروهای وارداتی
طبق مفاد آیین‌نامه واردات خودرو که در ۹ بند منتشر شده، فقط واردات خودروهایی که قیمت‌شان کمتر از ۲۰ هزار یورو است، مجاز اعلام شده، در عین حال اولویت با واردات خودروهای زیر ۱۰ هزار یورو است. به این ترتیب، خودروهای وارداتی بیش از ۷۰۰ میلیون تومان قیمت نخواهند خورد.
همانطور که قبلا همشهری محاسبه کرده بود، بخش عمده خودروهای وارداتی در محدوده قیمت ۱۸۰تا۳۲۵میلیون تومان در بازار عرضه خواهد شد، زیرا اولویت اصلی با واردات خودروهای زیر۱۰هزاریورو است.
نحوه خرید خودروهای وارداتی
همچنین طبق بند دوم این آیین‌نامه، خودروهای وارداتی صرفا باید از طریق بورس‌کالا عرضه شود و قرار است کارگروهی با مسئولیت وزارت صنعت، وزارت اقتصاد و سازمان برنامه تشکیل شود تا نرخ سود بازرگانی خودروهایی که در بورس کالا عرضه می‌شود به‌گونه‌ای محاسبه شود که تفاوت قیمت پایه با قیمت پایانی، معادل یک سود عادلانه باشد؛ یعنی متقاضیان خودروهای وارداتی می‌توانند این خودروها را فقط از طریق بورس کالا خریداری کنند و قیمت این خودروها در بورس کالا با یک سود عادلانه عرضه می‌شود.
به‌زعم کارشناسان، تصمیم دولت برای عرضه خودروهای وارداتی در بورس کالا اقدام قابل‌توجهی است که می‌تواند به شفافیت عرضه خودروهای وارداتی منجر شود، زیرا پیش از این بحث‌های زیادی درباره نحوه تخصیص این خودروها به متقاضیان مطرح بود و برخی تحلیلگران معتقد بودند ممکن است در جریان فروش این خودروها رانتی از جهت سهمیه‌بندی به برخی متقاضیان اعطا شود.
اگرچه در متن آیین‌نامه واردات خودرو به میزان واردات خودرو اشاره‌ای نشده و مشخص نیست سالانه چه تعداد خودرو وارد کشور خواهد شد، اما با توجه به میزان ارز تخصیص‌یافته برای واردات خودرو انتظار نمی‌رود در گام اول تیراژ واردات از مرز ۱۰۰هزار دستگاه فراتر رود.
آنطورکه در بند ششم این آیین‌نامه آمده است: سقف منابع ارزی مورد نیاز برای واردات خودروها، به غیر از سرمایه‌گذاری خارجی، حداکثر معادل یک میلیاردیورو است که نشان می‌دهد هدف‌گذاری دولت برای واردات خودرو از محل منابع ارز حاصل از صادرات ۱۰۰ هزار دستگاه است اما اینکه چه میزان از این رقم محقق شود، بستگی به نوع کلاس خودروهای وارداتی دارد.
چنانچه بخش زیادی از خودروهای وارداتی به‌خودروهای زیر ۱۰ هزار دلار اختصاص یابد، این تعداد می‌تواند به بیش از ۱۰۰ هزار خودرو افزایش یابد. اما چنانچه میانگین قیمت خودروهای وارداتی در حدود ۱۵هزار یورو باشد، سقف واردات به ۶۵هزار دستگاه محدود خواهد شد.
دولت همچنین پیش‌بینی کرده است بخشی از خودروهای وارداتی از محل سرمایه‌گذاری‌های خارجی وارد کشور شود. این یعنی اینکه بخشی از واردات می‌تواند از محلی به غیر از منابع ارزی حاصل از صادرات تامین شود و درصورتی که سرمایه‌گذاران خارجی نیز در این طرح مشارکت کنند، تعداد خودروهای وارداتی می‌تواند حتی به‌مراتب از مرز ۱۰۰ هزار دستگاه فراتر رود. با این حال، هنوز خبری در مورد مشارکت سرمایه‌گذاران خارجی در این‌باره وجود ندارد.
توسعه تولید داخل
مطابق بند سوم آیین‌نامه واردات خودرو، وزارت صنعت موظف است با هدف توسعه تولید خودروهای اقتصادی (حداکثر ۱۰هزار یورو) ضمن پیش‌بینی مشوق‌های سرمایه‌گذاری و تولید، اقدامات مورد نیاز برای هدایت بخشی از واردات به سمت تولید و افزایش ساخت داخل را به عمل آورد.
دولت درجریان تصویب مفاد این بند مشخص نکرده چگونه قرار است برنامه واردات خودرو در جهت توسعه تولید داخلی هدایت شود، اما تجربه سال‌های گذشته نشان می‌دهد که احتمالا بعد از یک دور واردات قرار است برخی خودروهای وارداتی در قالب مونتاژ در داخل تولید شوند. این اتفاقی است که در گذشته در مورد تولید برخی خودروهای اروپایی در شرکت‌های خودروسازی داخلی افتاده است.
نحوه تأمین ارز
آنطور که در آیین‌نامه واردات خودرو تأکید شده است: منابع ارزی مورد نیاز این طرح از محل ارز حاصل از صادرات، رمزدارایی، سرمایه‌گذاری خارجی و سایر منابع مورد تأیید بانک مرکزی تامین خواهد شد.
همچنین وزارت صنعت باید با همکاری بانک مرکزی دستورالعمل‌های اجرایی در مورد چگونگی تأمین و تخصیص ارز، مشخصات فنی، خدمات پس از فروش، انتقال فناوری و تعیین صلاحیت‌های فنی و حرفه‌ای واردکنندگان را تدوین و ابلاغ کند.