موضوع واردات خودروهای کارکرده چند ماهی می شود که مطرح شده و طرفداران و مخالفان خاص خود را دارد. اما سوال اساسی اینجاست که اصلا چه کسانی می توانند بیشترین تعداد خودروهای وارداتی دست دوم را وارد کنند و سوال بعدی این است که واردات خودروهای دست دوم چه تاثیری روی صنعت خودروسازی و زنجیره تامین خواهد داشت؟
به گزارش خبر قطعه [1]، زمانیکه قرار باشد خودروهای دست دوم به بازار کشور وارد شود و منافع خودروسازان به خطر افتد، یقینا خودروسازان داخلی یک تغییر رویکرد جدی خواهند داشت و به جای تولید به واردات خودروهای کارکرده اقدام می کنند. در این شرایط باز هم انحصار واردات در دست شرکت های خودروساز خواهد بود. پس دولت و وزارت صمت نه تنها در بحث رفع انحصار در تولید خودرو موفق نبوده اند، بلکه واردات خودرو را هم انحصاری کرده اند. هرچند عمیقا معتقد هستیم که اکنون انحصاری در صنعت خودروسازی ایران وجود ندارد.
لازم به ذکر است که صحبت های مدیرعامل گروه خودروسازی سایپا در خصوص واردات تویوتا کارکرده ۲۰۲۳ از ژاپن نیز مهر تاییدی بر صحبت های ماست. جدا از اینکه سایپا و نه هیچ شرکت دیگری نمی تواند خودروهای دست دوم را از بازار ژاپن به دلیل فرمان راست بودن و دیگر موارد به ایران وارد کند، اما به احتمال زیاد واردات تویوتا توسط سایپا قطعی شده است. البته این تنها یکی از خودروسازانی خواهد بود که در عرصه واردات خودروهای دست دوم ورود کرده است.
بدین ترتیب اگر قرار باشد واردات خودروهای دست دوم انجام شود، این خودروسازان خواهند بود که بیشترین تعداد را به بازار عرضه می کنند و دچار انحصار در واردات خودرو خواهیم شد. اما به نظر شما واردات خودروهای کارکرده جه تاثیری روی خودروسازان و قطعه سازان خواهد داشت؟
خودروساز یک بنگاه اقتصادیست و مسئولیت بنگاه اقتصادی ابتدا سوددهی و سودآوریست. حال اگر در مسیر رسیدن به سود نیاز به نیروی انسانی داشته باشد، فرصت های شغلی مختلفی خلق می شود. مانند تولید خودرو. ولی اگر در مسیر رسیدن به سود نیاز چندانی به نیروی انسانی وجود نداشته باشد، یقینا نه تنها فرصت شغلی جدیدی خلق نمی شود، بلکه فرصت های شغلی که به واسطه تولید خودرو ایجاد شده بود نیز از دست می رود.
بی شک ورود خودروسازان به بحث واردات خودروهای دست دوم و همچنین مزه کردن سود آن در زیر زبانشان باعث می شود که کم کم از تولید فاصله بگیرند و در نهایت به جایی خواهیم رسید که خطوط تولید خودروسازان تعطیل یا نیمه تعطیل شده و تمرکز اصلی آنها روی بحث واردات خواهد بود. بدین ترتیب فرصت های شغلی بسیار زیادی از بین می رود و تعامل خودروساز با قطعه سازان و زنجیره تامین نیز کمتر می شود.
تولید کمتر خودرو و تمرکز بیشتر روی واردات به این معناست که نیاز خودروسازان نسبت به قطعه سازان داخلی کاهش پیدا خواهد کرد. بدین ترتیب اگر قطعه سازان قصد فعالیت در آینده را دارند باید از هم اکنون به فکر راه حل های جایگزین برای کسب و کار کند و به دنبال شناسایی بازارهای دیگری برای سوددهی باشند تا زیر موج سنگین واردات خودروهای کارکرده له نشوند. هرچند که ایرادات اساسی و پایه ای زیادی نسبت به واردات خودروهای دست دوم و قوانین آن وجود دارد.